Kölegeli we ýeňil söýýän ekinler üçin kölegeli torlary saýlamak gaty üýtgeýär
Bazarda esasan gün şöhlesiniň iki reňki bar: gara we kümüş çal.Gara gün şöhlesiniň ýokary derejesine we gowy sowatma täsirine eýedir, ýöne fotosintezde uly täsir edýär.Kölegeli söýýän ekinler üçin has amatlydyr.Käbir ýeňil söýýän ekinlerde ulanylsa, örtügiň wagty gysgaldylmalydyr.Kümüş çal reňkli toruň sowadyjy täsiri gara kölegeli tor ýaly gowy bolmasa-da, ekin fotosintezine az täsir edýär we ýeňil söýýän ekinlerde ulanylyp bilner.
Temperaturany peseltmek we yşyklandyryşy ýokarlandyrmak üçin gün şöhlesini dogry ulanyň
Gün şöhlesini örtmegiň iki usuly bar: doly örtmek we pawilion görnüşi.Iş ýüzünde pawilion görnüşiniň örtügi howanyň aýlanyşygy sebäpli has gowy sowadyjy täsir edýär, şonuň üçin has ýygy ulanylýar.
Aýratyn usullar:
Arkokardaky gün şöhlesiniň toruny ýapmak üçin arkanyň dökülýän süňküni ulanyň, ýokarda 60-80 sm howa çalşygy guşagyny goýuň.
Film örtülen bolsa, gün şöhlesi filmiň üstünde göni örtülip bilinmez we ýel bilen sowatmak üçin 20 sm-den gowrak boşluk galdyrylmalydyr.
.Agnykölegeli tortemperaturany peseldip biler, ekinleriň fotosintezine ýaramaz täsir edýän ýagtylygyň intensiwligini hem peseldip biler.Şonuň üçin örtük wagty hem gaty möhümdir.Bütin gün ýapmakdan saklanmalydyr.Temperatura görä irden 10-dan agşam 16-a çenli ýapylyp bilner.Temperatura 30 to çenli peselende, kölegeli tor aýrylyp bilner we ekinlere ýaramaz täsirini azaltmak üçin bulutly günlerde ýapylmaly däldir.
Satyn alanymyzdagüneşli torlar,ilki bilen akýan ýerimiziň gün şöhlesiniň näderejede ýokarydygyny anyklamalydyrys.
Tomusda göni gün şöhlesiniň aşagynda ýagtylygyň intensiwligi 60000-den 100000 lýuks aralygynda bolup biler.Ekinler üçin gök önümleriň köpüsiniň ýeňil doýma nokady 30000-den 60000 lýuksdyr.Mysal üçin, burçuň ýeňil doýma nokady 30000 lýuks, baklajanyňky 40000 lýuks, hyýar 55000 lýuks.
Artykmaç ýagtylyk ekin fotosintezine uly täsir eder, netijede kömürturşy gazynyň siňdirilmegi, aşa dem alyş güýji we ş.m. fotosinteziň “günortan dynç almagy” hadysasy tebigy şertlerde ýüze çykýar.
Şonuň üçin kölegeli torlary degişli kölege derejesi bilen ulanmak diňe günortan düşelgesindäki temperaturany peseltmek bilen çäklenmän, ekinleriň fotosintetiki netijeliligini ýokarlandyryp, iki guşy bir daş bilen öldürip biler.
Ekinleriň dürli yşyklandyryş zerurlyklaryny we dökülen temperaturany dolandyrmagyň zerurlygyny göz öňünde tutup, degişli kölege derejesi bilen kölegeli tor saýlamalydyrys.Arzan üçin açgöz bolmaly däldiris we islege görä saýlamaly däldiris.
Pes ýagtylyk doýma nokady bolan burç üçin ýokary kölegeli tizlikli kölegeli tor saýlanyp bilner, mysal üçin kölegäniň ýagtylygy 30000 lýuks bolmagyny üpjün etmek üçin kölegäniň derejesi 50% ~ 70%;Sogan ýokary izohromatiki doýma nokady bolan ekinler üçin pes kölegeli tor saýlamaly, mysal üçin, kölegäniň ýagtylygynyň 50000 lýuks bolmagyny üpjün etmek üçin kölegäniň derejesi 35 ~ 50% bolmaly.
Iş wagty: 05-2022-nji dekabry